Có nhiều bé nhìn chung rất khỏe: ăn uống ổn, ngủ giấc rất ngoan, chạy nhảy cả ngày chẳng vấn đề gì. Vậy mà cứ đến chuyện “đi ngoài” thì… như mở một trận chiến. Ngày nào cũng chờ, cũng lo, có khi đến 2–3 ngày không thấy bé đi, mẹ lại căng thẳng hơn cả con.
Thực ra, táo bón ở trẻ không phải lúc nào cũng do bệnh. Nhiều khi chỉ là cơ thể bé chưa quen, chưa đủ nước, hoặc chưa có thói quen đi tiêu đều. Nhưng nếu để lâu, bé sẽ sợ đi, đau rát, và táo lại càng táo hơn.
Vậy mẹ nên làm gì khi con khỏe mọi thứ nhưng cứ hay táo bón?
1. Tăng nước – nhưng phải đúng cách
Trẻ nhỏ thường ham chơi, không cảm nhận rõ cơn khát, nên dù ăn tốt vẫn thiếu nước.
Mẹ có thể:
Nhắc bé uống nước thường xuyên, chia từng ngụm nhỏ.
Tăng cường nước từ thực phẩm như canh, soup, trái cây mọng nước (lê, dưa hấu, cam…).
Với bé đang bú, mẹ cho bú đúng nhu cầu, không để bé bú quá ít.
Nước giúp phân mềm hơn, đi dễ hơn.
2. Tăng cường chất xơ nhưng vừa đủ – không cần quá nhiều
Nhiều mẹ nghĩ táo bón là phải bổ sung thật nhiều chất xơ, nhưng quá nhiều cũng có thể làm bé đầy bụng, đi càng khó.
Mẹ hãy ưu tiên:
Rau xanh nấu mềm: cải bó xôi, rau mồng tơi, bí đỏ.
Trái cây “vàng trong làng trị táo”: khoai lang, lê, kiwi, chuối chín.
Tránh nhồi nhét quá nhiều chất xơ cùng lúc.
Cơ thể bé cần đều đặn, không cần “nhồi cấp tốc”.
3. Tiết chế thực phẩm dễ gây táo
Một số thực phẩm dù có lợi nhưng dùng nhiều có thể khiến bé khó đi ngoài:
Bột ngũ cốc đặc, cháo quá đặc
Sữa công thức pha đặc, sai liều lượng
Phomai, bánh quy, đồ chiên
Chuối xanh, cà rốt quá nhiều
Không cần kiêng hoàn toàn, chỉ cần cân bằng lại.
4. Tăng vận động – cực kỳ quan trọng
Bé ít vận động sẽ dễ táo bón dù ăn uống tốt.
Gợi ý mẹ giúp bé di chuyển nhiều hơn:
Cho bé bò, trườn, đi bộ, chạy nhảy tùy độ tuổi.
Massage bụng theo chiều kim đồng hồ mỗi tối.
Cho bé ngồi bô vào 1 thời điểm cố định mỗi ngày để tạo thói quen đi tiêu.
Nhịp sinh học ổn định giúp bé đi đều hơn.
5. Tạo tâm lý thoải mái, không ép con
Nhiều bé táo vì… sợ đi: sợ đau, sợ bị la, sợ ngồi bô quá lâu.
Mẹ hãy:
Động viên nhẹ nhàng, không ép bé ngồi quá lâu.
Không dùng lời dọa: “Con không đi là mẹ mắng”, “Đi nhanh lên”.
Luôn giữ thái độ bình tĩnh để bé thấy chuyện đi ngoài là bình thường.
Tâm lý thoải mái → Cơ thể thả lỏng → Bé đi dễ hơn.
Khi nào mẹ cần đưa bé đi khám?
Nếu bé có các dấu hiệu sau, mẹ nên đưa bé đi kiểm tra:
Táo bón kéo dài nhiều tuần
Bé đau, chảy máu khi đi tiêu
Bé sợ đi ngoài đến mức nhịn
Bụng chướng, nôn, hoặc phân quá cứng nhiều ngày liên tiếp
Đừng lo lắng quá: phần lớn trường hợp trẻ bị táo bón đơn giản chỉ do thói quen sinh hoạt và dinh dưỡng.
Tóm lại
Trẻ ăn tốt, ngủ ngoan mà vẫn táo bón thì không phải vấn đề lớn. Mẹ chỉ cần điều chỉnh một chút: uống đủ nước, tăng chất xơ vừa phải, giảm đồ gây táo, cho bé vận động nhiều và hỗ trợ tâm lý nhẹ nhàng.
Chỉ vài ngày, mẹ sẽ thấy “thành quả” rõ rệt ngay, bé đi dễ hơn, mẹ... dễ thở hơn.