“Tôi đã từng nghĩ lương đều là đủ”
Chị Nguyễn Thu Hà năm nay 42 tuổi, là nhân viên marketing tại một công ty ở Hà Nội. Nhìn lại, chị bảo chính bản thân từng mắc sai lầm phổ biến: cứ nghĩ có lương đều đặn là đủ, không cần kế hoạch. “Ngày đó tôi độc thân, thu nhập 8 triệu/tháng, tôi tiêu thoải mái cho bản thân mà chẳng để dành được gì”, chị kể.
Hà nói, khi ấy cuộc sống của chị khá “tự do” nhưng cũng nhiều áp lực ngầm. Cuối tháng, tài khoản chỉ còn vài trăm nghìn. Một năm làm việc chẳng có khoản tiết kiệm nào. “Tôi thấy mình luôn chạy theo các nhu cầu nhất thời, mua sắm vô tội vạ,” chị nhớ lại.
Giai đoạn 1 - Độc thân, 8 triệu/tháng: Chi tiêu không kế hoạch
Trong giai đoạn độc thân, bảng chi tiêu của Hà như sau:
| Khoản mục | Số tiền (VNĐ/tháng) | Ghi chú |
|---|---|---|
| Tiền nhà trọ & điện nước | 3.000.000 | Phòng nhỏ 18m² |
| Ăn uống | 2.000.000 | Ăn ngoài nhiều |
| Mua sắm cá nhân | 1.000.000 | Quần áo, mỹ phẩm |
| Giao lưu, cà phê | 1.500.000 | Bạn bè, hẹn hò |
| Khác | 500.000 |
Kết quả: Không có tích lũy. Hà kể: “Tôi không biết tiền đi đâu, cuối tháng luôn rỗng ví”.
Giai đoạn 2 - Lập gia đình, thu nhập tăng nhưng vẫn “hụt ví”
Năm 35 tuổi, Hà lập gia đình. Thu nhập hai vợ chồng cộng lại 15 triệu/tháng. Nghĩ có chồng “gánh vác”, chị vẫn tiêu theo thói quen cũ, chỉ cắt được phần giao lưu bạn bè. Đến khi chuẩn bị sinh con, hai vợ chồng giật mình vì không có quỹ dự phòng.
“Chúng tôi nhận ra nếu không thay đổi, lúc sinh con sẽ vô cùng chật vật”, Hà nói. Hai vợ chồng bắt đầu ghi chép lại mọi khoản chi, và lập một quỹ tiết kiệm chung dù ban đầu chỉ 1–2 triệu/tháng.
Bảng chi tiêu lúc đó:
| Khoản mục | Số tiền (VNĐ/tháng) |
|---|---|
| Thuê nhà & sinh hoạt | 5.000.000 |
| Ăn uống & chợ | 3.000.000 |
| Tiết kiệm chung | 2.000.000 |
| Giao lưu, cá nhân | 2.000.000 |
Đây là bước chuyển từ “tiêu hết” sang “có ý thức để dành”.
Giai đoạn 3 - Có con, thu nhập 20 triệu/tháng: Học cách phân bổ
Sau khi sinh con, chi phí tăng vọt: nhà cửa, học hành, y tế… Nhưng thu nhập cũng tăng lên 20 triệu/tháng nhờ hai vợ chồng cùng làm thêm. Quan trọng là Hà giữ nguyên thói quen tách tiền ngay khi nhận lương, không “ăn hết” khoản tăng thu.
Bảng chi tiêu hiện tại:
| Khoản mục | Số tiền (VNĐ/tháng) |
|---|---|
| Nhà & sinh hoạt | 7.000.000 |
| Ăn uống & chợ | 5.000.000 |
| Học & chăm con | 3.000.000 |
| Tiết kiệm quỹ khẩn cấp | 3.000.000 |
| Quỹ hưu trí/quỹ dài hạn | 2.000.000 |
Nhờ phân bổ này, sau 18 tháng, Hà có khoản tiết kiệm đầu tiên 70 triệu đồng, trong đó 40 triệu quỹ khẩn cấp và 30 triệu quỹ hưu trí.
“Tôi không còn tiêu vội” - 3 thói quen mới
Hà chia sẻ 3 thói quen giúp chị “thoát” cảnh không tiết kiệm nổi:
1. Mở tài khoản riêng cho từng mục tiêu
Thay vì để chung một sổ tiết kiệm, Hà mở 3 tài khoản: quỹ khẩn cấp, quỹ học cho con, quỹ hưu trí. Mỗi tháng tự động chuyển tiền ngay khi lương về.
2. Ngân sách tuần thay vì tháng
Mỗi tối Chủ nhật, vợ chồng chị lên kế hoạch chi tiêu tuần: chợ, xăng xe, sinh hoạt. Chuyển tiền tuần vào ví điện tử. Khi hết thì điều chỉnh, không bù thêm.
3. Đầu tư cho sức khỏe & kỹ năng
Mỗi tháng, Hà vẫn dành 1 triệu cho tập gym và học thêm kỹ năng digital marketing để có thể nhận dự án phụ. “Khoản này giúp tôi có thêm thu nhập phụ 2–3 triệu/tháng và sức khỏe tốt hơn,” chị nói.
Hành trình từ “rỗng ví” đến “ví rủng rỉnh”
Nhìn lại, Hà nói: “Tôi từng tưởng chỉ cần kiếm nhiều tiền là ổn. Thực ra phải học cách tiêu tiền thông minh và phù hợp từng giai đoạn. Giờ dù thu nhập không quá cao, tôi vẫn có quỹ khẩn cấp, quỹ hưu trí, và khoản để đầu tư nhỏ.”
Con gái 8 tuổi của chị thỉnh thoảng còn hỏi: “Mẹ ơi, sao mẹ lúc nào cũng có tiền đưa con đi học thêm mà vẫn đi du lịch”? Hà cười: “Vì mẹ đã chia tiền từ đầu”.
Bài học cho phụ nữ U40
1. Thu nhập tăng chưa chắc có tích lũy – nếu không thay đổi thói quen, chi tiêu sẽ “ăn hết” tiền tăng thêm.
2. Tách tiền theo mục tiêu – không chỉ tiết kiệm chung mà gắn với từng quỹ cụ thể.
3. Ngân sách tuần – kiểm soát thực tế, tránh “bung lụa” đầu tháng.
4. Đầu tư sức khỏe/kỹ năng – giảm rủi ro tài chính dài hạn và mở ra cơ hội thu nhập phụ.
Hành trình của chị Hà cho thấy: Không phải lương cao mới có thể để dành. Quan trọng là biết điều chỉnh cách tiêu tiền phù hợp từng hoàn cảnh – từ khi độc thân thu nhập 8 triệu/tháng, lập gia đình, đến khi có con. Khi đã có thói quen tách tiền, lập quỹ và đầu tư cho bản thân, bạn sẽ dần bước tới cuộc sống “ví rủng rỉnh”, không còn lo thiếu tiền.