Tháng trước, tôi đã thử “đổi gió” cách đi chợ bằng một kế hoạch tưởng như rất thông minh: chỉ mua rau củ theo giá rẻ nhất trong ngày. Ai đi chợ cũng biết, mỗi sạp sẽ có vài món bán rẻ bất ngờ – đôi khi chỉ 3.000 – 5.000 đồng/mớ. Và tôi nghĩ: “Mua rau rẻ thì có mất gì đâu, lỡ không ăn hết thì cũng chỉ là rau!”.
Nhưng sau 3 tuần, tôi nhìn lại tủ lạnh ngổn ngang rau củ úa, mềm nhũn hoặc mọc rễ, và nhận ra: tôi đã vứt đi không dưới 1,5kg rau, tương đương gần 100.000 đồng – chỉ vì mua không đúng món, không đúng lúc và… không có kế hoạch gì cả.
Vì sao "rau rẻ" lại thành… chi phí ngầm?
Tôi đã lặp lại một sai lầm mà rất nhiều bà nội trợ mắc phải: cho rằng mình đang tiết kiệm, nhưng thực chất đang lãng phí âm thầm. Ví dụ như:
- Thấy rau cải chỉ 4.000 đồng/mớ, mua 3 mớ dù chưa biết nấu món gì.
- Thấy cà chua rẻ hơn siêu thị, mua liền 2kg – về đến nhà mới nhớ trong tủ còn đầy.
- Mua thêm vài trái bầu bí "cho có", vì được người bán rỉ tai: "Giờ này mua là lời đấy chị!"
Kết quả là, bữa cơm của tôi không hề phong phú hơn, chỉ là đổi món liên tục để “xử lý hàng tồn”. Còn khi không kịp nấu, tôi buộc phải vứt bỏ rau hư, hoặc nấu trong tâm thế ép buộc – món nào cũng vừa dư vừa nhạt nhẽo.
Bảng so sánh: Mua rẻ vs Mua đúng
| Tiêu chí | Mua rau vì rẻ | Mua rau theo kế hoạch |
|---|---|---|
| Giá từng món | Rẻ hơn (3.000 – 5.000đ/món) | Cao hơn (7.000 – 12.000đ/món) |
| Tổng tiền mỗi lần | Khoảng 50.000đ | Khoảng 70.000đ |
| Số món dùng hết | 50–60% | 95–100% |
| Rau bị hỏng/vứt đi | Thường xuyên | Gần như không |
| Trải nghiệm nấu ăn | Bị động, luống cuống | Dễ dàng, nấu theo đúng kế hoạch |
| Cảm giác | Tiếc của, áp lực vì lãng phí | Nhẹ đầu, chủ động, tiết kiệm thật sự |
3 nguyên tắc tôi rút ra sau cú sốc "nửa tủ rau bị vứt"
1. Không mua nếu chưa biết dùng để nấu món gì
Mỗi món rau giờ đều gắn với một thực đơn cụ thể. Mua mồng tơi là để nấu canh cua, chứ không mua vì… "rẻ".
2. Không mua rau vượt quá 2 ngày dùng
Trừ các loại lâu hỏng như bí đỏ, su su, khoai lang… tôi giới hạn số lượng rau lá chỉ đủ 2 ngày. Cảm giác “hết là hết”, nhưng lại nhẹ đầu hơn.
3. Không bị “cám dỗ giá” chi phối
Một món rẻ 3.000đ nhưng không dùng đến thì vẫn là 3.000đ ném đi. Tôi học cách dừng lại một nhịp trước khi đưa tay lấy món hàng: “Món này có nằm trong thực đơn chưa?”.
Tiết kiệm không phải là “mua ít” – mà là mua đúng
Sau cú sốc "rau rẻ thành rác", tôi chuyển sang viết thực đơn trước khi đi chợ. Không quá cầu kỳ – chỉ cần ghi vắn tắt:
- Ngày 1: Canh cua + cà tím nướng
- Ngày 2: Trứng cuộn + su su luộc
- Ngày 3: Cá kho + canh mướp mồng tơi
Từ đó, tôi biết chính xác mình cần gì – và chỉ mua đúng món, đúng lượng. Không mua thêm vì tiếc, không dự trữ vì thấy “tiện”.
Kết quả sau 1 tháng:
- Số lần vứt rau hỏng: Giảm gần như bằng 0
- Trung bình tiền chợ: Giữ nguyên, nhưng không món nào bị bỏ phí
- Tâm lý nấu ăn: Bớt nặng nề, vì đã rõ ràng và không có cảm giác "phí của"
Mỗi lần đi chợ bây giờ, tôi không còn “săn rẻ” bằng mọi giá. Tôi chọn mua đúng món vào đúng lúc, và quan trọng nhất: chỉ mua những gì mình chắc chắn sẽ dùng đến.
Không phải món rẻ nào cũng tiết kiệm – nếu nó không đúng nhu cầu. Rau chỉ có giá trị khi nằm trên mâm cơm, không phải khi nằm lặng lẽ trong ngăn mát đến khi héo úa.