Vị tướng tài ba cuối cùng của nhà Thục Hán
Vào thời kỳ hỗn loạn cuối thời Thục Hán, có một vị tướng đã thành công trong việc bảo vệ cứ điểm chiến lược Vĩnh An, đẩy lùi các cuộc tấn công dữ dội của quân địch nhờ lòng dũng cảm và trí tuệ phi thường. Người đó chính là La Hiến, ông đã dùng 2.000 quân chống lại 40.000 quân địch, giữ vững mạch sống của Thục Hán. Giữa rất nhiều danh tướng huyền thoại, tại sao La Hiến lại có thể thay thế Quan Vũ trấn giữ Kinh Châu trong thời kỳ khó khăn này? Câu chuyện cá nhân và bối cảnh lịch sử đằng sau ông là gì?
La Hiến sinh ra ở Tương Dương, một vùng đất trọng yếu về quân sự, từ đó cuộc đời ông gắn liền với chiến tranh và mang trên mình một số phận lịch sử đặc biệt.
La Hiến từ nhỏ đã thông minh, tài năng xuất chúng. (Ảnh: Sohu)
La Hiến từ nhỏ đã thông minh, tài năng xuất chúng, nổi tiếng về thơ văn. Năm 13 tuổi, ông đã viết nhiều bài văn được các học giả khen ngợi. Mọi người vì thế gọi ông là "thần đồng". Không giống như một số văn nhân dồn hết tâm sức vào sách vở, gia đình La Hiến đã cho ông tiếp xúc với võ thuật từ sớm, tạo nền tảng vững chắc cho sự nghiệp quân sự sau này.
La Hiến khi còn trẻ đã vào Thái Học, đây là nơi học tập tốt nhất của những người có chí hướng thời bấy giờ. Ông học với Tiêu Chu, nghiên cứu kinh điển cổ đại, học vấn ngày càng tăng và được giới học thuật coi trọng. Tuy nhiên, ông chưa bao giờ từ bỏ niềm yêu thích quân sự. Văn võ song toàn đã đặt nền móng vững chắc cho những thành tựu quân sự của ông trong tương lai.
Là một học trò ưu tú, La Hiến luôn tin rằng mưu lược xuất sắc phải được hỗ trợ bởi sức mạnh quân sự hùng hậu mới có thể đạt được lý tưởng. Tuy nhiên, khi Thục Hán suy yếu dần, con đường quan lộ của La Hiến không mấy thuận lợi. Sự thối nát của chính trường khiến ông thất vọng với các quyền thần trong triều, đặc biệt là trong thời gian Hoàng Hạo chuyên quyền, ông càng tỏ ra thờ ơ với việc triều chính. Lập trường này tuy được một số nhà nho thanh liêm ủng hộ nhưng cũng khiến ông bị gạt ra ngoài lề trong cuộc đấu tranh quyền lực.
Sự thối nát của chính trường khiến ông thất vọng với các quyền thần trong triều, đặc biệt là trong thời gian Hoàng Hạo chuyên quyền, La Hiến càng tỏ ra thờ ơ với việc triều chính. (Ảnh: Sohu)
Mặc dù vậy, La Hiến không hoàn toàn từ bỏ lý tưởng chính trị của mình. Ông được bổ nhiệm làm Thái tử xá nhân, Tuyên tín hiệu úy, nhiều lần đi sứ Đông Ngô, dù tình hình bất ổn nhưng vẫn ứng phó bình tĩnh. Dù sự nghiệp ban đầu không mấy nổi bật, thậm chí có thể nói là bình lặng, nhưng ông vẫn giữ được sự điềm tĩnh và kiên định cho đến khi Hoàng Hạo chuyên quyền ngày càng quá đáng, cuối cùng ông chọn cách rời xa tranh chấp chốn quan trường, giữ chức Thái thú Ba Đông.
Chức vụ Thái thú Ba Đông tưởng chừng như xa rời cuộc đấu tranh quyền lực trong triều đình, nhưng chính quãng thời gian này đã khiến La Hiến trở thành một vị anh hùng khi Thục Hán sắp diệt vong. Gần đến lúc Thục Hán diệt vong, La Hiến nhận được một nhiệm vụ gần như bất khả thi: thay thế Quan Vũ trấn giữ Kinh Châu. Đây không chỉ là một trách nhiệm nặng nề mà còn là một trận chiến sinh tử. Sau khi Quan Vũ mất, phòng tuyến Kinh Châu lâm vào tình thế nguy cấp, sức ép liên minh của Đông Ngô và Tào Ngụy gần như nhấn chìm nó.
Gần đến lúc Thục Hán diệt vong, La Hiến nhận được một nhiệm vụ gần như bất khả thi: thay thế Quan Vũ trấn giữ Kinh Châu. (Ảnh: Sohu)
Đối mặt với tình thế khó khăn này, La Hiến không hề nao núng, trái lại, ông thể hiện sự quyết đoán và bình tĩnh cao độ. Đầu tiên, ông không vội vàng đối đầu trực tiếp với kẻ thù mà nhanh chóng củng cố phòng tuyến, ổn định thế phòng thủ của Kinh Châu. Do địa hình phức tạp và lực lượng Thục Hán mỏng, ông quyết định áp dụng chiến lược phòng thủ vững chắc, theo dõi sát sao động tĩnh của quân địch. La Hiến cho rằng, cuộc tấn công của địch không chỉ nhằm chiếm thành mà còn nhằm tiêu diệt hy vọng cuối cùng của Thục Hán.
Về phía Đông Ngô, Kinh Châu có vị trí địa lý cực kỳ quan trọng, họ đã chuẩn bị sẵn sàng cho một cuộc tấn công tổng lực. Ngô quốc phái Trưng Tây tướng quân Thịnh Mạn, dẫn bốn vạn đại quân từ lưu vực Trường Giang tiến công. Đối mặt với quân địch đông đảo như vậy, nhiều người cho rằng La Hiến không thể chống đỡ, chắc chắn sẽ nhanh chóng thất bại.
Tuy nhiên, La Hiến không chọn cách đối đầu trực tiếp mà dựa vào địa hình phức tạp của Kinh Châu, khéo léo phong tỏa đường tiến công của địch, lợi dụng bẫy rập và địa hình để tiêu hao binh lực và nhuệ khí của quân Ngô.
Ngô quốc phái Trưng Tây tướng quân Thịnh Mạn, dẫn bốn vạn đại quân từ lưu vực Trường Giang tiến công. (Ảnh: Sohu)
Trận phòng thủ kéo dài này thể hiện sự kiên nhẫn và trí tuệ đáng kinh ngạc của La Hiến. Mỗi lần quân địch tấn công đều bị ông đẩy lùi thành công. Cuộc chiến tiêu hao kéo dài khiến quân Ngô dần mệt mỏi, Thịnh Mạn chỉ huy sa sút, tinh thần binh sĩ giảm sút nhanh chóng, cuối cùng buộc phải rút một phần quân đội.
Bằng cách điều động khéo léo lực lượng hạn chế của mình, La Hiến đã bảo vệ thành công Kinh Châu, giữ lại tia hy vọng cuối cùng cho Thục Hán. Cuối cùng, trận chiến này trở thành một trận chiến kinh điển trong lịch sử Thục Hán, khả năng lãnh đạo và sự quyết đoán của La Hiến đã được mọi người kính phục. Đối với Thục Hán, đây không chỉ là một chiến thắng mà còn là trận chiến bảo vệ danh dự cuối cùng.
La Hiến lựa chọn cống hiến cho Tây Tấn
Sau khi Thục Hán diệt vong, La Hiến đứng trước sự lựa chọn. Với sự trỗi dậy của Tây Tấn, Thục Hán đã trở thành lịch sử, làm thế nào để giành được một vị trí trong triều đại mới trở thành vấn đề hàng đầu của La Hiến. Không giống như nhiều tướng lĩnh Thục Hán khác, La Hiến không dễ dàng chọn cách quy phục mà sau khi suy nghĩ kỹ lưỡng, ông đã quyết định đầu hàng Tây Tấn.
Trong Tam Quốc Chí có chép rằng, Hiến nói: Bản triều nghiêng đổ, nước Ngô với ta là nước môi răng, chẳng thương xót cứu nạn giúp lại rình cầu mối lợi cho mình, bội minh trái ước. Vả lại Hán đã mất, Ngô giữ được lâu sao, ta há đâu lại làm giặc hàng Ngô nữa!
Sự thành lập của Tây Tấn đã mang đến cho La Hiến những cơ hội mới. Ông không đầu hàng một cách mù quáng mà chủ động thiết lập quan hệ với giới chức cấp cao của Tây Tấn, bày tỏ quyết tâm trung thành. Người sáng lập Tây Tấn là Tư Mã Viêm đã tỏ ra khoan dung và chấp nhận những nhân vật quân sự dày dạn kinh nghiệm như La Hiến, đồng thời tạo nhiều cơ hội cho ông. La Hiến được phong làm Tây Ngạc huyện hầu, kiêm chức Quán quân tướng quân, điều này không chỉ đáp ứng nhu cầu danh dự cá nhân mà còn đặt nền móng cho sự nghiệp chính trị của ông.
Sau khi Thục Hán diệt vong, La Hiến đã lựa chọn đầu quân cho Tây Tấn. (Ảnh: Sohu)
Việc La Hiến đầu hàng không chỉ là sự khuất phục đơn giản, ông đã dần giành được vị thế mới trong triều Tây Tấn nhờ tầm nhìn chính trị sâu sắc và đầu óc chiến lược xuất sắc. Ông được bổ nhiệm làm An Nam tướng quân, phụ trách phòng thủ biên cương và cải cách quân đội. Ông không chỉ có những đóng góp về quân sự mà còn thể hiện tài năng xuất sắc trong lĩnh vực chính trị và quản lý. La Hiến không dựa dẫm vào sự che chở của triều Tấn mà tích cực tham gia vào công cuộc xây dựng đất nước.
Cùng với việc địa vị ngày càng được nâng cao, ông dần thiết lập mối quan hệ mật thiết với các quyền thần của triều Tấn, thông qua việc tiến cử nhân tài và đề xuất các đối sách, ông đã có những đóng góp to lớn cho việc quản lý và bố trí quân sự của triều Tấn. Ông không chỉ quan tâm đến lợi ích của bản thân mà còn đấu tranh cho phúc lợi của các tướng sĩ Thục Hán cũ dưới triều đại mới.
Cuối cùng, nhờ những cống hiến cho Tây Tấn, La Hiến được ban thụy hiệu là "Liệt", trở thành một nhân vật quan trọng trong lịch sử nhà Tấn. Dù là trong thời kỳ kiên trì giữ vững Thục Hán hay trong các hoạt động chính trị ở Tây Tấn, La Hiến đều thể hiện tầm nhìn chiến lược sâu rộng và tài năng quân sự xuất sắc.
Tổng hợp