Khi con khóc, phản ứng phổ biến nhất của cha mẹ là: “Không sao đâu, nín đi con” hay “Đừng khóc nữa”… Nhưng khoa học đã chỉ ra: phủ nhận cảm xúc có thể khiến trẻ dễ tổn thương tâm lý và gặp khó khăn trong việc xử lý cảm xúc sau này. Dưới đây là 3 câu nói nhẹ nhàng, nhưng có sức mạnh kết nối cảm xúc sâu sắc giữa cha mẹ và con.
1. "Mẹ thấy con đang buồn, đúng không?" - Thừa nhận cảm xúc thay vì phủ nhận
Đây là một câu hỏi đơn giản, nhưng lại cực kỳ mạnh mẽ vì nó giúp trẻ nhận diện cảm xúc và cảm thấy được thấu hiểu. Trẻ nhỏ chưa đủ vốn từ để diễn tả "con thấy bất công, con bị tổn thương", vậy nên khóc là ngôn ngữ bản năng. Nếu lúc đó bị gạt đi ("khóc cái gì!"), trẻ sẽ dần hình thành tư duy: cảm xúc của mình không quan trọng.
(Ảnh minh họa)
Theo tổ chức Child Mind Institute (Mỹ), công nhận cảm xúc là bước đầu tiên để trẻ học cách tự điều tiết tâm trạng, từ đó tránh bộc phát hoặc dồn nén cảm xúc tiêu cực.
Một số gợi ý thay thế bố mẹ có thể thử:
- Mẹ thấy con đang buồn, đúng không?
- Con giận vì bạn không cho mượn đồ chơi à?
- Con có muốn mẹ ôm một cái không?
2. "Con có muốn mẹ ngồi với con một lúc không?"- Cho con cảm giác an toàn để tự điều chỉnh
Khi con khóc, điều con cần đôi khi không phải là lời khuyên, mà là một người ở bên, yên lặng và bình tĩnh. Câu hỏi nhẹ nhàng này không chỉ cho con quyền lựa chọn, mà còn cho con cảm giác: "Mẹ đang ở đây, mẹ không bỏ đi vì con khóc.". Theo các chuyên gia kết nối cảm xúc trước, kỷ luật sau là cách tốt nhất để trẻ tiếp thu điều đúng sai mà không bị tổn thương tâm lý.
Một số gợi ý thay thế bố mẹ có thể thử:
- Mẹ ngồi đây với con một chút nha.
- Nếu con muốn ôm mẹ thì mẹ luôn sẵn sàng.
- Mình không cần nói gì, chỉ cần ngồi cạnh nhau thôi.
3. "Khóc không sao cả, ai cũng có lúc buồn mà." - Dạy con không xấu hổ vì cảm xúc
Người lớn đôi khi vô tình truyền thông điệp sai: "Khóc là yếu đuối", "Khóc là xấu hổ", nhưng thật ra khóc là phản ứng sinh học bình thường để giải tỏa áp lực. Khi trẻ được nghe một câu như "Khóc không sao cả", trẻ sẽ hiểu rằng: buồn không phải điều sai, và con có quyền cảm thấy tổn thương.
(Ảnh minh họa)
Theo tổ chức Zero to Three (Mỹ) – chuyên nghiên cứu về trẻ dưới 5 tuổi, trẻ càng sớm được cha mẹ chấp nhận cảm xúc, càng dễ hình thành lòng trắc ẩn, khả năng tự phục hồi và thái độ tích cực với chính mình.
Một số gợi ý thay thế bố mẹ có thể thử:
- Mẹ cũng từng khóc mà, có gì đâu.
- Khóc là một cách để buồn đi ra ngoài đấy.
- Ai mà chẳng có lúc thấy không ổn, đúng không con?
Con không cần dừng khóc, con cần một người hiểu tại sao mình khóc. Một đứa trẻ không học được cách nín nhanh, nhưng sẽ học được cách tự trấn an nếu được cha mẹ làm mẫu. Vì vậy, mỗi lần con khóc, hãy thử dừng lại 10 giây hít một hơi và thư nói với con những câu trên cha mẹ nhé. Đó là bài học quan trọng nhất bạn có thể dạy: Yêu thương bản thân và không xấu hổ vì cảm xúc.
Email: