Đài khí tượng thủy văn Nam Bộ cho biết đợt nắng nóng oi bức tại TP.HCM và các tỉnh miền Nam do sự tác động của áp cao cận nhiệt đới trên cao (hình thái khiến trời ít mây, tia bức xạ mặt trời chiếu thẳng xuống mặt đất không bị cản).
Thêm vào đó áp thấp nóng phía tây cũng phát triển mạnh và mở rộng về phía đông nam gây nắng nóng.
"Hạn bà chằn" là gì?
Hai hình thái nói trên gây thời tiết oi bức, đứt mưa giữa mùa mưa. Dân gian hay gọi là "hạn bà chằn". Theo các chuyên gia khí tượng, "hạn bà chằn" hay còn gọi là "hạn bông tranh", "hạn lệ" là một thuật ngữ dân gian dùng để chỉ những đợt khô hạn ngắn ngày, thường kéo dài từ 5 đến 7 ngày, xuất hiện bất thường trong mùa mưa.
Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do sự tác động của áp cao cận nhiệt đới và áp thấp nóng phía Tây mở rộng. Hai hình thái thời tiết này làm gió mùa Tây Nam hoạt động yếu đi hoặc bị đẩy lùi, thay thế bằng luồng gió Đông Nam khô hơn. Kết quả là mưa giảm, nắng nóng tăng cường, gây ra những ngày oi bức khó chịu ngay cả khi đang trong mùa mưa.
"Bà chằn" không liên quan đến phụ nữ!
Nhiều người hiểu lầm "bà chằn" là một quái vật lấy hình dạng phụ nữ hoặc một người phụ nữ dữ dằn. Tuy nhiên, theo các nhà ngôn ngữ học, từ "chằn" trong "hạn bà chằn" có nguồn gốc từ tiếng Malaysia là "machan" (matjan), có nghĩa là "hổ".
Dần dần, người Nam Bộ đọc trại từ "m" thành "b" và thêm từ "bà" phía trước, tạo thành "bà chằn" để chỉ chúa sơn lâm. Về sau, từ này mất dần nghĩa gốc và được dùng để chỉ sự dữ dằn, đáng sợ. Do đó, "hạn bà chằn" mang ý nghĩa là một đợt hạn gay gắt, dữ dằn như hổ dữ, chứ không hề liên quan đến bất kỳ người phụ nữ nào.
Trong một số trường hợp, người dân cũng gọi đợt hạn này là "giỗ bà chằn" vì cá nhỏ trong ao hồ chịu không nổi nóng, chết trắng mặt nước. Điều này càng cho thấy sự khắc nghiệt của hiện tượng này đối với môi trường và đời sống.
Email: