Câu chuyện về những cặp vợ chồng cao tuổi nỗ lực sinh con: Lý do và thách thức mà họ phải đối mặt

Trong bối cảnh ngày càng nhiều cặp đôi cao tuổi đến các trung tâm y tế để thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh sản, câu chuyện của họ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những khó khăn và nỗ lực không ngừng nghỉ để có thể mang thai và sinh nở. Bài viết này đi sâu vào những lí do và thách thức mà những người này phải đối mặt, cũng như những câu chuyện cảm động của họ trong hành trình trở thành cha mẹ.

Vì sao những cặp vợ chồng lớn tuổi vẫn nhất định phải sinh con?

Tác giả: Tiền Vũ Mông | Nguồn: Tân Chu Tuần San 

Sáng sớm 8 giờ, tại Trung tâm Y học Sinh sản – Bệnh viện Nhân dân số 10 Thượng Hải, bác sĩ Đường Vinh Hân, Phó trưởng khoa, bước nhanh qua tấm biển có dòng chữ “Cửa sổ của sự sống” để vào phòng khám.

Phòng khám ấm áp, ánh sáng vàng nhẹ, bên cửa sổ có một chậu cây xanh tươi tốt. Trên bàn đặt mô hình tử cung và buồng trứng, góc phòng chất đầy hàng chục lá cờ cảm ơn từ những bệnh nhân từng làm thụ tinh ống nghiệm (IVF) thành công.

Đường Vinh Hân đã gắn bó với nơi này 8 năm, mỗi năm thực hiện gần 400 ca lấy trứng. Một “chu kỳ lấy trứng” nghĩa là toàn bộ quá trình – từ kích thích buồng trứng đến khi kết thúc ca phẫu thuật lấy trứng.

Cô bước vào phòng mổ, chỉ khoảng 20 phút sau, ca lấy trứng hoàn tất. Vừa trở lại phòng khám, cô lại tiếp tục đón bệnh nhân mới.

Một cặp vợ chồng bước vào – vừa hoàn thành lấy trứng và tinh trùng. Bác sĩ Đường mỉm cười nói:

“Ca này thành công, có được 27 trứng. Chiều nay phòng thí nghiệm sẽ tiến hành thụ tinh. Một tuần nữa sẽ biết được có bao nhiêu phôi được tạo ra.

Có người lấy được nhiều trứng và thụ tinh tốt, có người thì không – còn phụ thuộc vào chất lượng trứng và tinh trùng. Giống như chơi game, mỗi ải là một thử thách khác nhau.”

Trước khi họ ra về, cô dặn người chồng: “Nhớ bổ sung dinh dưỡng và protein cho vợ nhé.”

Ngay sau đó, một hai mẹ con khác bước vào. Kết quả cho thấy thai sinh hóa – nghĩa là phôi đã làm tổ nhưng không phát triển tiếp, ca cấy phôi thất bại.

Bác sĩ Đường nhẹ nhàng an ủi:

“Không sao cả, sau khi ngưng thuốc sẽ có kinh trở lại, lượng máu tương đương hoặc nhiều hơn chút. Chị vẫn còn phôi đông lạnh, vẫn còn cơ hội, đừng buồn, mình tiếp tục cố gắng nhé.”

Khi họ rời đi, trợ lý Tiểu Lôi bất ngờ reo lên: “Có người báo tin vui rồi!” – đó là một bệnh nhân ở xa vừa nhắn tin “đã có thai”.

Nhiều bệnh nhân ngoại tỉnh khó đi lại, nên bác sĩ và trợ lý vẫn thường xuyên hướng dẫn từ xa để hỗ trợ điều trị, dùng thuốc và giữ thai.

Khi thai đạt 8–10 tuần, bác sĩ Đường sẽ trao cho bệnh nhân một “Giấy tốt nghiệp màu hồng”, nghĩa là họ đã “tốt nghiệp” khỏi khoa Sinh sản, sẵn sàng sang khoa Sản.

Một chu kỳ hỗ trợ sinh sản – gồm kích trứng, lấy trứng, thụ tinh, cấy phôi, dưỡng thai – thường kéo dài 2–3 tháng. Không ít người phải thử nhiều chu kỳ mới có thai.

Công việc lặp lại và dài hơi giúp bác sĩ Đường hiểu rõ từng bệnh nhân:

Có người trứng nhiều, có người chỉ lấy được 1–2 cái.

Có người lần đầu đã thành công, có người thử hết phôi vẫn không.

Có người sinh con xong chia sẻ xe đẩy cũ trong nhóm 500 người “phụ huynh IVF”,

Cũng có người sau vài năm cố gắng thì lặng lẽ biến mất, mang theo tiếc nuối.

Sau 30 năm trong nghề, 20 năm chuyên nghiên cứu hiếm muộn, bác sĩ Đường đã viết cuốn sách “Gieo một hạt sáng – Cùng nhau đối mặt với những thử thách trong hành trình hỗ trợ sinh sản”. Cuốn sách không chỉ phổ biến kiến thức mà còn ghi lại vô số câu chuyện của các cặp vợ chồng khao khát có con.

1. Làn sóng “mẹ lớn tuổi” tìm đến phòng khám sinh sản

Trong 40 năm qua, công nghệ hỗ trợ sinh sản phát triển nhanh chóng.

Năm 1978: em bé thụ tinh ống nghiệm đầu tiên ra đời ở Anh.

Năm 1988: Trung Quốc đại lục có ca IVF đầu tiên tại Bệnh viện Phụ sản Bắc Đại.

Đường Vinh Hân bước vào ngành với niềm tò mò: “Thật kỳ diệu và cao quý.”

Thế nhưng gần đây, cô nhận thấy thành công ngày càng khó đạt được – bởi ngày càng nhiều cặp vợ chồng lớn tuổi tìm đến.

Nguyên nhân đến từ xu hướng kết hôn muộn, sinh con muộn, cùng chính sách cho phép sinh nhiều con.

Có người từng chọn sống “không con”, nhưng khi người thân qua đời hay cha mẹ thúc giục, lại thay đổi.

Có cặp vợ chồng đã nguội lạnh trong hôn nhân, nhưng vẫn cố gắng sinh – “vì nếu không bây giờ, sau này sẽ không thể nữa.”

Nhiều người nghĩ “chỉ cần còn kinh là còn cơ hội”, nhưng thực tế, tuổi tác là ranh giới không thể vượt qua.

Theo y học:

35 tuổi trở lên là sản phụ cao tuổi.

35–38 tuổi: cơ hội vẫn khá.

38–40 tuổi: giảm rõ.

40–42 tuổi: khó.

Trên 45 tuổi gần như không thể.

“Phụ nữ lớn tuổi là nhóm khiến tôi bất lực nhất,” – cô nói. “Tuổi càng cao, trứng càng kém, phôi bất thường nhiều, dù có thai thì nguy cơ sảy vẫn rất cao.”

2. Sinh con – không chỉ là chuyện của phụ nữ

Trong phòng khám, không hiếm cảnh chồng nói: “Giờ chắc hết việc của tôi rồi chứ?”

Thậm chí có người nhờ mẹ chồng ký thay giấy tờ cấy phôi.

Bác sĩ Đường luôn nhắc:

“Sinh con là chuyện của cả hai vợ chồng.”

Thực tế, với IVF, đàn ông chỉ cần xuất hiện 4 lần – khám ban đầu, lấy tinh trùng, ký xác nhận và có mặt ngày cấy phôi. Nhưng ngay cả thế, nhiều người cũng không đi đủ.

Trong khi đó, người vợ phải kiểm tra, tiêm thuốc, theo dõi chu kỳ, đến viện hàng chục lần. Có người bắt tàu sớm, nhịn ăn, hoa mắt vì mệt.

Ngay cả khi đã có thai, hành trình dưỡng thai vẫn đầy lo lắng. Có bệnh nhân vừa báo “đậu thai” nhưng vẫn khóc: “Em vẫn ra ít máu nâu, không dám vui.”

Một số gia đình còn muốn “sinh đôi cho tiện”. Nhưng bác sĩ Đường cực kỳ thận trọng:

“Cơ thể con người vốn chỉ thích hợp mang thai đơn.

Song thai sẽ tăng nguy cơ cao huyết áp, tiểu đường, thai chậm phát triển, đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ lớn tuổi hoặc có bệnh nền.”

Theo cô, điều quan trọng hơn cả là người chồng phải cùng tham gia.

“Có những ông chồng rất đáng quý – họ ghi lại chu kỳ của vợ, tự nấu súp bổ sau khi lấy trứng, chăm sóc từng chút.

Những điều tưởng nhỏ ấy, lại là chỗ dựa tinh thần rất lớn.”

3. Hiếm muộn – có phải là một căn bệnh?

Theo định nghĩa của WHO: vợ chồng có quan hệ bình thường, không dùng biện pháp tránh thai trong 12 tháng mà chưa có thai thì được xem là hiếm muộn.

Nhưng câu hỏi đặt ra là: “Hiếm muộn có phải bệnh không?”

Bác sĩ Đường nói:

“Nhiều phụ nữ ngoài việc khó có thai ra, họ hoàn toàn khỏe mạnh.

Cũng có bệnh về tử cung, buồng trứng ảnh hưởng không chỉ sinh sản mà còn cả sức khỏe chung.”

Vì vậy, cô luôn cố gắng khiến bệnh nhân bớt căng thẳng, xưng “chị yêu” hay “em thân mến” để họ thấy được cảm thông.

Giáo sư Chu Kiếm Phong (Đại học Phúc Đán) – chuyên nghiên cứu nhân học y học – cho rằng:

“Không thể chỉ nhìn hiếm muộn bằng góc sinh lý học.

Nỗi đau của phụ nữ không chỉ do cơ thể mà còn từ áp lực xã hội – nơi họ bị xem là ‘chưa trọn vẹn’ nếu không thể sinh con.”

Với nam giới, việc “không có tinh trùng” cũng là cú sốc, khiến họ cảm thấy mất đi “bản lĩnh đàn ông”.

Điều thú vị là, có không ít cặp đôi sau khi sinh con nhờ IVF, vài năm sau lại tự nhiên có thai. Có thể vì điều trị cải thiện nội tiết, hoặc vì tâm lý thư giãn hơn, vợ chồng gắn bó hơn.

Dù là bằng cách nào, bác sĩ Đường chỉ mong mọi cặp đôi đều có một kết thúc hạnh phúc, và những người chưa “tốt nghiệp” – những người biến mất trong im lặng – vẫn có thể sống tiếp, nhẹ nhõm hơn.

Cô hiểu rõ, khoa học dù tiến bộ đến đâu cũng không thể vượt qua quy luật tự nhiên của tuổi tác và thời gian.

Giờ đây, khi bản thân đã hơn 50 tuổi và bước vào giai đoạn mãn kinh, cô càng thấu hiểu hơn cảm giác mất mát của những người phụ nữ từng ngồi trước mặt mình – giữa áp lực, hi vọng và giới hạn của cơ thể.

“Bác sĩ không thể giải quyết hết mọi vấn đề của gia đình” – cô nói.

“Điều tôi có thể làm, chỉ là trở thành một người lắng nghe và đồng hành, giúp họ đi qua hành trình đầy nhọc nhằn này.”