“Đòn bẩy tài chính” – vũ khí mạnh hay con dao hai lưỡi với người mới đầu tư?

“Đòn bẩy tài chính” là gì?

Hiểu đơn giản, đòn bẩy tài chính là việc sử dụng tiền vay (từ ngân hàng, công ty chứng khoán, bạn bè...) để đầu tư thay vì chỉ dùng vốn tự có.

Ví dụ: Bạn có 100 triệu đồng, vay thêm 100 triệu từ công ty chứng khoán để mua cổ phiếu. Nếu cổ phiếu tăng 10%, bạn lời 20 triệu trên tổng 200 triệu đầu tư – tức là lãi gấp đôi vốn tự có. Nhưng nếu cổ phiếu giảm 10%, bạn lỗ toàn bộ số tiền mình có, vì còn phải trả cả gốc lẫn lãi vay.

Vì sao đòn bẩy hấp dẫn đến vậy?

- Tăng nhanh lợi nhuận: thay vì chờ tăng vốn tự có, bạn có thể “bơm lực” để đầu tư lớn hơn.

- Tận dụng cơ hội thị trường: khi có “sóng” ngắn hạn, người dùng đòn bẩy có thể bắt sóng mạnh hơn.

- Thường được các nền tảng hỗ trợ sẵn: chứng khoán, bất động sản, thậm chí mua bán tiền mã hóa đều có “gói đòn bẩy” dễ tiếp cận.

Nhưng vì sao gọi là “con dao hai lưỡi”?

Dưới đây là bảng so sánh trường hợp dùng và không dùng đòn bẩy tài chính, với cùng 100 triệu vốn tự có:

Lưu ý: Chưa tính phí giao dịch, lãi vay, hoặc chi phí cơ hội khi bị "call margin" (bán bắt buộc để trả nợ).

Với người mới đầu tư, có nên dùng?

KHÔNG – nếu bạn chưa rõ:

- Lãi suất vay bao nhiêu?

- Mức lỗ tối đa bạn chấp nhận là gì?

- Tài sản đầu tư có đủ an toàn không?

- Kế hoạch trả nợ nằm ở đâu trong dòng tiền cá nhân?

Cách tiếp cận thông minh

Thay vì dùng đòn bẩy tài chính ngay từ đầu, bạn có thể:

- Tích lũy đủ 3–6 tháng chi tiêu trước khi đầu tư

- Đầu tư nhỏ – theo khả năng chịu rủi ro

- Chỉ cân nhắc đòn bẩy khi đã hiểu rõ sản phẩm tài chính và có kinh nghiệm thực chiến

Kết luận

“Đòn bẩy tài chính” là công cụ cực mạnh nếu bạn biết dùng – và cực nguy hiểm nếu bạn chỉ dùng theo cảm hứng. Đừng để khoản đầu tư thành khoản nợ. Hãy chắc chắn bạn hiểu rõ bản chất, có phương án rút lui, và quan trọng nhất: đừng vay để chạy theo lãi ảo.