Nghiên cứu phát hiện: 1 yếu tố ở trường học có thể ảnh hưởng đến SỰ HIẾU THẢO của con bạn!

Trong văn hoá Á Đông, lòng hiếu thảo được xem là một phẩm chất đạo đức nền tảng, gắn liền với đạo lý "uống nước nhớ nguồn", "ăn quả nhớ kẻ trồng cây". Từ lâu, cha mẹ vẫn được coi là người giữ vai trò chính trong việc truyền dạy giá trị này. Tuy nhiên, một nghiên cứu được thực hiện tại Hồng Kông (Trung Quốc) đã chỉ ra một yếu tố khác, ít được nhắc đến nhưng ảnh hưởng không kém, đó là môi trường bạn bè đồng trang lứa và bầu không khí giáo dục ở trường học.

Khi bạn bè và trường học cùng tác động

Nghiên cứu do một nhóm chuyên gia tâm lý - giáo dục tại Hồng Kông tiến hành đã khảo sát hơn 800 học sinh trung học về thái độ của các em đối với cha mẹ. Kết quả cho thấy, mức độ hiếu thảo của trẻ không chỉ phụ thuộc vào phong cách nuôi dạy trong gia đình, mà còn chịu ảnh hưởng rõ rệt từ hành vi và giá trị của nhóm bạn cũng như định hướng giáo dục ở trường.

Những học sinh có bạn bè thể hiện sự quan tâm, tôn trọng cha mẹ thường có xu hướng duy trì và bộc lộ lòng hiếu thảo một cách tự nhiên. Ngược lại, nếu bạn bè xung quanh thờ ơ hoặc xem nhẹ giá trị này, trẻ dễ bị "cuốn" theo lối sống đó, thậm chí giảm dần những hành động hiếu thảo vốn được nuôi dưỡng từ nhỏ. Áp lực "hòa nhập" với số đông khiến nhiều em điều chỉnh hành vi cho phù hợp, đặc biệt ở lứa tuổi thiếu niên - giai đoạn mà ảnh hưởng từ bạn bè thường mạnh hơn từ gia đình.

Nhà trường: nơi củng cố hoặc làm suy giảm giá trị hiếu thảo

Không chỉ bạn bè, môi trường trường học cũng giữ vai trò quan trọng trong việc hình thành hoặc làm phai nhạt lòng hiếu thảo. Nghiên cứu cho thấy, những trường có các chương trình giáo dục giá trị, tổ chức hoạt động tri ân cha mẹ và thầy cô, hoặc lồng ghép bài học về truyền thống và lòng biết ơn vào sinh hoạt tập thể, thường giúp học sinh duy trì nhận thức tích cực về hiếu thảo.

Ngược lại, ở những trường chỉ tập trung vào thành tích học tập, coi nhẹ giáo dục đạo đức và kỹ năng sống, học sinh ít có cơ hội trải nghiệm và thực hành các giá trị này. Sự thiếu vắng môi trường giáo dục toàn diện khiến nhiều em dần xem hiếu thảo như một khái niệm mờ nhạt, không gắn liền với hành vi thường ngày.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh, yếu tố môi trường xã hội - bao gồm cả bạn bè và trường học - đóng vai trò như "lớp chất xúc tác" cho nền tảng giáo dục trong gia đình. Một đứa trẻ được cha mẹ dạy dỗ tốt nhưng lớn lên trong môi trường bạn bè thờ ơ, trường học không khuyến khích giá trị hiếu thảo, vẫn có nguy cơ giảm sút nhận thức và hành vi liên quan đến phẩm chất này.

Lời cảnh báo từ thực tế

Từ kết quả nghiên cứu, các chuyên gia khuyến nghị phụ huynh không nên chỉ tập trung vào việc dạy con trong phạm vi gia đình, mà cần chú ý đến môi trường bạn bè và hoạt động giáo dục của nhà trường. Việc lựa chọn môi trường học tập phù hợp, đồng thời tạo điều kiện để con tham gia các nhóm bạn có giá trị sống tích cực, sẽ giúp củng cố và duy trì lòng hiếu thảo.

Nghiên cứu tại Hồng Kông là lời nhắc nhở rằng, lòng hiếu thảo không phải là phẩm chất có thể "cấy" vào trẻ một lần là xong. Nó cần được nuôi dưỡng liên tục, không chỉ bằng lời dạy của cha mẹ, mà còn thông qua những tấm gương, những trải nghiệm xã hội và những mối quan hệ hàng ngày mà trẻ tiếp xúc. Khi gia đình, bạn bè và trường học cùng chung tay, giá trị hiếu thảo mới có cơ hội bền vững và được truyền lại qua nhiều thế hệ.