Tây Du Ký, tác phẩm kinh điển của Ngô Thừa Ân, không chỉ là câu chuyện về hành trình thỉnh kinh mà còn khắc họa những tính cách đa dạng qua các nhân vật như Đường Tăng, Tôn Ngộ Không, Trư Bát Giới và Sa Tăng.
Mỗi nhân vật mang một nét tính cách riêng, phản ánh những khía cạnh khác nhau của con người. Trong số đó, Trư Bát Giới thường được xem là nhân vật có trí tuệ cảm xúc (EQ) thấp nhất do sự thiếu kiểm soát cảm xúc, tính ích kỷ và thiếu sự thấu hiểu.
Vậy, vì sao nói Trư Bát Giới là "ông tổ" EQ thấp và ngoài đời, ta có thể bắt gặp kiểu người tương tự ở đâu?
Trư Bát Giới tham ăn, háo sắc, hay ghen tị
Trí tuệ cảm xúc (EQ) là khả năng nhận biết, kiểm soát cảm xúc của bản thân và thấu hiểu cảm xúc của người khác. Trong nhóm bốn thầy trò Đường Tăng, Trư Bát Giới là người thể hiện rõ nhất sự thiếu hụt ở cả ba khía cạnh này.
Bát Giới dễ bị cuốn theo dục vọng, đặc biệt là tham ăn và tham sắc. Anh ta thường xuyên bị yêu quái dụ dỗ bằng mỹ nữ hoặc những bữa tiệc thịnh soạn, dẫn đến những quyết định thiếu suy nghĩ, gây rắc rối cho cả nhóm. Chẳng hạn, trong nhiều tập phim, Bát Giới sẵn sàng bỏ nhiệm vụ để chạy theo những cám dỗ nhất thời, như khi bị yêu quái hóa thành mỹ nữ lừa gạt. Khi gặp khó khăn, anh ta thường than vãn, muốn bỏ cuộc và quay về Cao Lão Trang, cho thấy sự thiếu kiên nhẫn và yếu đuối về mặt cảm xúc.
Bát Giới hiếm khi đặt mình vào vị trí của người khác. Anh ta thường xuyên ganh tỵ với Tôn Ngộ Không, nói xấu hoặc gây mâu thuẫn với Ngộ Không, dù biết rằng Ngộ Không mạnh hơn và thường có lý. Trong nhiều tình huống, khi Đường Tăng bị yêu quái bắt, Bát Giới chỉ lo cho sự an toàn của bản thân thay vì nghĩ cách cứu sư phụ, thể hiện sự thiếu đồng cảm.
Tôn Ngộ Không, dù nóng nảy, lại có khả năng kiểm soát bản thân khi cần và luôn trung thành với sứ mệnh bảo vệ Đường Tăng. Đường Tăng, dù đôi khi cứng nhắc, luôn giữ được lòng từ bi và sự bình tĩnh trong nguy hiểm. Sa Tăng, dù ít nói, lại rất điềm tĩnh và hiếm khi để cảm xúc lấn át lý trí. So với họ, Bát Giới nổi bật bởi tính cách phóng túng, thiếu tự chủ và không nhạy bén trong việc hiểu người khác.
Tuy nhiên, Trư Bát Giới không hoàn toàn vô dụng. Anh ta vẫn có những khoảnh khắc trung thành và dũng cảm, nhưng EQ thấp khiến anh ta dễ bị xem là "gánh nặng" trong hành trình.
Kiểu người giống Trư Bát Giới ngoài đời thực
Những đặc điểm EQ thấp của Trư Bát Giới không chỉ tồn tại trong tiểu thuyết mà còn phổ biến trong cuộc sống hiện đại. Kiểu người này có thể được bắt gặp ở nhiều môi trường khác nhau, với các biểu hiện tương tự như thiếu tự chủ, ích kỷ, hoặc ganh tỵ.
Trong môi trường làm việc: Những người có EQ thấp thường gặp khó khăn trong việc kiểm soát cảm xúc khi bị phê bình hoặc đối mặt với áp lực. Họ có thể phàn nàn liên tục, đổ lỗi cho đồng nghiệp, hoặc bị phân tâm bởi những thú vui ngắn hạn như lướt mạng xã hội thay vì tập trung vào công việc. Ví dụ, một nhân viên luôn than vãn về khối lượng công việc, không chịu cải thiện kỹ năng và hay so sánh bản thân với đồng nghiệp thành công hơn, rất giống cách Bát Giới ganh tỵ với Ngộ Không. Những người này thường xuất hiện ở các văn phòng, công ty khởi nghiệp hoặc môi trường làm việc nhóm nơi đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ.
Trong các mối quan hệ cá nhân: Trong bạn bè hoặc gia đình, kiểu người này thường ích kỷ, ít quan tâm đến cảm xúc của người khác và dễ nổi nóng khi không được đáp ứng nhu cầu. Họ có thể ganh tỵ với thành công của bạn bè hoặc tỏ ra thiếu kiên nhẫn trong các mối quan hệ lâu dài. Chẳng hạn, một người bạn luôn muốn được chú ý, hay so sánh bản thân với người khác, và dễ giận dỗi khi không được ưu tiên, rất giống tính cách của Bát Giới khi anh ta tranh cãi với Ngộ Không.
Trong môi trường học đường: Học sinh hoặc sinh viên có EQ thấp thường thiếu tập trung, dễ bị phân tâm bởi trò chơi hoặc mạng xã hội, và phản ứng thái quá khi bị giáo viên phê bình. Họ có thể gây mâu thuẫn với bạn bè vì không hiểu được cảm xúc của người khác. Ví dụ, một học sinh lười học, hay cãi lại giáo viên và không chịu nhận lỗi, phản ánh đúng sự thiếu tự chủ của Bát Giới.
Trong môi trường giải trí hoặc tiêu dùng: Kiểu người này dễ bị cuốn vào các cám dỗ vật chất, như chi tiêu quá mức hoặc chạy theo xu hướng mà không nghĩ đến hậu quả. Họ có thể tiêu xài hoang phí vào quần áo, đồ ăn, hoặc các hoạt động giải trí, tương tự như cách Bát Giới bị dụ bởi những bữa tiệc xa hoa. Những người này thường xuất hiện ở các trung tâm thương mại, quán bar, hoặc trên mạng xã hội, nơi họ tìm kiếm sự hài lòng tức thời.
Hiểu được đặc điểm của kiểu người này giúp chúng ta đồng cảm hơn và tìm cách hỗ trợ họ cải thiện EQ, giống như cách Bát Giới dần trưởng thành qua hành trình thỉnh kinh. Bạn có nhận ra ai đó giống Trư Bát Giới trong cuộc sống của mình không?
Hãy thử áp dụng sự kiên nhẫn và thấu hiểu để tạo nên sự khác biệt!
Email: