Thiếu vi chất này có thể là 1 trong những nguyên nhân khiến trẻ chậm tăng cân

Sắt và vai trò quan trọng đối với trẻ nhỏ

Sắt là một trong những vi chất dinh dưỡng thiết yếu, giữ vai trò then chốt trong sự phát triển toàn diện của trẻ nhỏ. Thành phần chính của sắt trong cơ thể là hemoglobin – một loại protein trong hồng cầu có nhiệm vụ vận chuyển oxy từ phổi đến các cơ quan và mô. Nhờ có sắt, cơ thể trẻ mới đảm bảo đủ năng lượng để học tập, vui chơi và phát triển khỏe mạnh.

Ở trẻ em, thiếu sắt là nguyên nhân phổ biến dẫn đến thiếu máu dinh dưỡng, gây ra tình trạng mệt mỏi, da xanh xao, giảm khả năng tập trung, chậm tăng cân và suy giảm hệ miễn dịch. Nghiêm trọng hơn, thiếu sắt kéo dài còn có thể ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ, làm giảm trí nhớ và khả năng học tập của trẻ. Vì vậy, bổ sung sắt đầy đủ ngay từ giai đoạn ăn dặm và suốt những năm đầu đời là điều vô cùng cần thiết.

Nguồn cung cấp sắt cho trẻ

1. Sắt heme (nguồn động vật) — hấp thu tốt hơn

Thịt đỏ (bò, cừu), gan (dùng rất hạn chế ở trẻ nhỏ vì hàm lượng vitamin A cao), thịt lợn, thịt gà, cá, hải sản.

Ưu điểm: hấp thu cao, ít bị ức chế bởi thức ăn khác.

2. Sắt non-heme (nguồn thực vật và thực phẩm tăng cường)

Rau xanh đậm (rau bina, cải xoăn), đậu (đậu lăng, đậu đỏ), đậu hũ, hạt (bí, mè), ngũ cốc và bột ăn dặm tăng cường sắt (iron-fortified cereal).

Lưu ý: sắt non-heme kém hấp thu hơn, nhưng vẫn rất giá trị khi kết hợp thông minh.

3. Sản phẩm sữa/bột công thức & thực phẩm tăng cường

Nhiều sữa công thức pha cho trẻ và bột ăn dặm được bổ sung sắt — rất hữu ích cho trẻ bú công thức hoặc bắt đầu ăn dặm. Kiểm tra nhãn để biết lượng sắt.

Tóm lại, sắt đóng vai trò nền tảng trong việc nuôi dưỡng trí tuệ và thể chất cho trẻ nhỏ. Bố mẹ nên xây dựng chế độ ăn cân đối, đa dạng, kết hợp giữa nguồn sắt động vật và thực vật, đồng thời theo dõi sức khỏe định kỳ để đảm bảo con luôn được cung cấp đủ vi chất này.

Phòng ngừa thiếu sắt 

1. Cho bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng, sau đó bắt đầu bổ sung thực phẩm giàu sắt khi ăn dặm (thịt xay, bột tăng cường sắt).

2. Cho bé ăn dặm sớm nhất sau 6 tháng những thực phẩm giàu sắt (thịt đỏ xay, ngũ cốc tăng cường sắt, đậu nghiền).

3. Tránh cho nhiều sữa tươi (thanh trùng/tiệt trùng) trước 12 tháng (có thể làm giảm hấp thu sắt và gây chảy máu tiêu hóa vi thể).

4. Kết hợp vitamin C trong bữa ăn để tăng hấp thu.

5. Nếu bé sinh non/ nhẹ cân hoặc có nguy cơ — trao đổi với BS để có kế hoạch bổ sung sắt phòng ngừa.

6. Khám sàng lọc (Hb) theo khuyến nghị — nhiều nước khuyến cáo kiểm tra Hb lúc 12 tháng hoặc sớm hơn nếu có yếu tố nguy cơ.